Παρακάτω θα βρείτε ένα κείμενο προς τον Ευάγγελο Βενιζέλο, γραμμένο το 2006 (τότε δεν ήταν υπουργός) με θέμα τη βελτίωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
"Κ. υπουργέ,
Αφού θίγετε το θέμα της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, σας μεταφέρω τους προβληματισμούς μου σχετικά με την παιδεία, όπως έχουν διατυπωθεί, περίπου, σε προσωπικές ιστοσελίδες, fora, etc.
2 χρόνια νηπιαγωγείο
6 χρόνια δημοτικό
3 χρόνια γυμνάσιο (εδώ το ελληνικό σύνταγμα μας θεωρεί ολοκληρωμένους πολίτες)
3 χρόνια λύκειο
12 χρόνια παιδείας και δεν έχουμε παρακολουθήσει ούτε μία θεατρική παράσταση επιλεγμένη από τους δασκάλους (κατ' όνομα) μας, αλλά μια φορά το μήνα εκκλησιασμό.
12 χρόνια παιδείας και έχουμε διδαχθεί ότι ο (Έλληνας) Μέγας Αλέξανδρος έφτασε στην κόκκινη μηλιά, ανοίγοντας πολιτιστικά κέντρα και μέγαρα μουσικής και όχι πολεμώντας, οι κοτσαμπάσηδες ήταν αυτοί οι καλοί άνθρωποι που "χάρισαν" την περιουσία τους για την "επανάσταση κατά των Τούρκων-Μωαμεθανών" δυναστών του αδούλωτου ελληνικού πνεύματος και ότι η Μεγάλη Ιδέα του Βενιζέλου δεν εγκαταλείφθηκε ακόμα κι από τον ίδιο. Και τις αντίστοιχες σωστές πληροφορίες μερικοί μας(πολύ τυχεροί θα έλεγα) τα μάθαμε μόνο επειδή κάποιος χρυσός καθηγητής σκέφτηκε να μας τα πει.
12 χρόνια παιδείας, περίπου 800 ώρες χριστιανικής (και ούτε καν θρησκευτικής) αποχαύνωσης.
12 χρόνια παιδείας και ούτε μία λέξη από τον οποιοδήποτε καραγκιόζη/δάσκαλο για την ελευθερία, την ισονομία, την ισότητα, τη δημοκρατία, τη διαφορετικότητα(παρά από μετρημένους στα δάχτυλα ανθρώπους).
12 χρόνια παιδείας ευλογώντας τους αρχαίους υμών τε και ημών προγόνους, λες και ξέρει κανείς από που κατάγεται η μαμά και ο μπαμπάς του Αριστοτέλη, του Θουκυδίδη, του Θαλή, του Ασκληπιού ή η χρήση μιας φράσης του τύπου "τα πάντα ρει" αγνοώντας τις υπόλοιπες δεκάδες σελίδες που την εξηγούν...
12 χρόνια παιδείας και ας θυμηθούμε το μάθημα των καλλιτεχνικών, της μουσικής, της γυμναστικής, όπου μάθαμε τα βασικά για την ιστορία της τέχνης, τις τεχνικές της ζωγραφικής, την αρχιτεκτονική. Ας μου έλεγε ένας δάσκαλος μου να ακούσω αν όχι Pink Floyd, έστω Μ. Χατζιδάκι και να πάω cinema να δω μία ταινία και να αγαπήσω την άθληση, έστω το περπάτημα (αν και ορισμένοι καθηγητές κάνανε τη διαφορά και κερδίσανε στα μάτια μου/μας την ονομασία του παιδαγωγού).
12 χρόνια παιδείας και ένα εξωσχολικό βιβλίο δε μου έχει προτείνει κανείς από το σχολείο μου, εκτός από ελάχιστες φορές κι από συγκεκριμένους ανθρώπους.
12 χρόνια παιδείας και αυτό που μάθαμε είναι όχι να αγαπάμε τη γλώσσα που μιλάμε λόγω του τόπου που γεννηθήκαμε, αλλά να παπαγαλίζουμε εκθέσεις και ιδέες του Παπανούτσου για να μπούμε σε κανα πανεπιστήμιο.
12 χρόνια παιδείας και τα βιβλία ιστορίας είναι του "ελληνικού έθνους" και όχι της βαλκανικής χερσονήσου, της μεσογείου, της Ευρώπης λες και οι έχοντες την ελληνική υπηκοότητα φέρουν το 24 χρωμόσωμα στο DNA τους. Και βέβαια στα ψιλά και ούτε πολιτισμοί όπως της Αιγύπτου, Μεσοποταμίας, Ινδίας, Κίνας, Μάγια, Μασάι...
12 χρόνια παιδείας και (τώρα πια) τουλάχιστον 6 χρόνια παραπαιδείας, γιατί 7 ώρες του σχολείου συν 3-4 ώρες κατ' οίκον μελέτη δεν είναι αρκετές για να μορφωθούν τα παιδιά μας.
12 χρόνια παιδείας και ένας δάσκαλος να δίδαξε με τη χρήση, την αξία του διαλόγου και όχι λιβανίζοντας τη "διαλεκτική μέθοδο" και απαιτώντας να τον λέμε "κύριο" και χωρίς να αποδεικνύει ότι όντως είναι. Άγνωστες έννοιες το άσυλο και η ελευθερία του λόγου.
Συστηματική καλλιέργειας αμορφωσιάς, απαιδευσιάς, αποχαύνωσης, ηλιθιότητας και επικεντρωνόμαστε στο τέλος στην τριτοβάθμια παιδεία και χωρίς να ρίξουμε μια ματιά στα υπόλοιπα 15 χρόνια πνευματικής μονοκαλλιέργειας...
Πες μου ρε πούστη υπουργέ και εσύ και ο προηγούμενος και ο προ-προηγούμενος και όλοι σας, πως ζητάς να προσέλθει κάποιος σε διάλογο αν από τη μία τον έχεις εκπαιδεύσει ως μηρυκαστικό των ιδεών σου και από την άλλη του κρύβεις τη μισή αλήθεια (βλέπε οργάνωση λήψης αποφάσεων της ΕΕ);;;
Μήπως θα έπρεπε να λυθούν κάποια από τα παραπάνω προβλήματα που άπτονται του πυρήνα της βασικής εκπαίδευσης;;;
Και αφού το θέμα της συζήτησης (των παράλληλων μονολόγων δηλαδή) έχει να κάνει και με την αναθεώρηση του Συντάγματος ας συνεχίσω και απαιτώντας καμιά απάντηση!
- Ποιος λαμβάνει τις αποφάσεις για όλες τις βαθμίδες της δημόσιας εκπαίδευσης;
Ο φορέας που ασχολείται με την παιδεία, ονομάζεται Υπουργείο Παιδείας και θρησκευμάτων και ταυτόχρονα υπάρχει και το υπουργείο Πολιτισμού.
Τρεις νοητικές ασυνέχειες περιγράφει η παραπάνω πρόταση, άλλος είναι υπεύθυνος για την παιδεία (η οποία συνδέεται και με τα θρησκεύματα?!?), άλλος είναι υπεύθυνος για τον πολιτισμό που βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με τον επιφορτισμένο για θέματα παιδείας φορέα χωρίς όμως να συνεργάζονται και να αλληλεπιδρούν, τουλάχιστον φανερά ή με τρόπο που δε γίνεται αισθητός σε κανέναν μέλος της κοινωνίας.
Με το συμπάθιο αλλά η σχέση πολιτισμού και παιδείας είναι οριζόντια και αμφίδρομη, η πρωτοτυπία του διοικητικού συστήματος των παράλληλων φορέων, εξυπηρετεί μόνο την ύπαρξη και δεύτερης υπουργικής θέσης.
Το σχολείο έχει την υποχρέωση να παρέχει μόρφωση, όπως σωστά ορίζεται, αλλά αυτό που προσφέρει είναι μόνο γνώση, η οποία είναι περίπου το 50% της υποχρέωσης του (και το Υπ. παιδείας κουτσά στραβά αυτό το έχει καταφέρει), το άλλο 50% που είναι ο εκπολιτισμός των μαθητών και θα όφειλε να είναι υπό την ευθύνη του υπουργείου πολιτισμού, γιατί δεν προσφέρεται;;;
- Πριν την εισαγωγή του οπουδήποτε στο Πανεπιστήμιο υπάρχει ένας 12ετής κύκλος σπουδών, αλλά όλες οι "μεταρρυθμίσεις", κρατούν όσο και ο υπουργός που τις υπέγραψε με μέγιστο τα 3χρόνια. Δεν υπάρχει κανένας στατιστικός έλεγχος που να μπορεί να εφαρμοσθεί στο παραπάνω πείραμα και να εξαχθεί το οποιοδήποτε συμπέρασμα, αν δηλαδή η όποια μεταρρύθμιση βελτίωσε ή χειροτέρεψε την παρεχόμενη παιδεία.
Το συμπέρασμα από τις 2 παυλίτσες, είναι ότι πρέπει να αλλάξει το επίπεδο λήψης αποφάσεων που σχετίζονται με την παιδεία-πολιτισμό, αφού ενοποιηθούν αυτοί οι δύο φορείς, και να εξισωθεί τουλάχιστον με αυτό της συνταγματικής αναθεώρησης, δηλαδή με ελάχιστο χρόνο τα 5χρόνια και δίχως να είναι δυνατή η αλλαγή του με την αντίστοιχη αλλαγή κυβέρνησης.
Αυτός ο φορέας θα πρέπει να αφογκράζεται τις ανάγκες της κάθε εποχής, έχοντας χαράξει μία στρατηγική παιδείας για τα επόμενα 15-20 χρόνια, να μπορεί να ελίσσεται στις ανάγκες του μέλλοντος, υπόλοιπα είναι ευχολόγια και σπασμωδικές κινήσεις πχ Η/Υ στους άριστους μαθητές, που δε βοηθούν στην αντιμετώπιση των σύγχρονων απαιτήσεων.
Επίσης, αποφάσεις που δεν εξηγούνται στο λαό, δεν έχουν κανένα νόημα (ο κατάπτυστος Καρατζαφέρης έχει μόνο ένα καλό την εβδομαδιαία ενημέρωση του κοινού σχετικά με τα πεπραγμένα που το αφορούν, σε γλώσσα κατανοητή και όχι παραλλάσσοντας ρηχά συμπεράσματα του Wittgenstein). Δυστυχώς μας έχετε δημιουργήσει το φόβο της επιβολής. Πόσοι πολίτες ή ενδιαφερόμενοι φορείς ξέρουν πως μπορούν να συμμετέχουν στις διαβουλεύσεις για τη χάραξη της στρατηγικής στην ΕΕ (πχ στον ένα χρόνο μετά την υπογραφή της συνθήκης της Πράγας, στη συζήτηση που έγινε στην Αθήνα δεν υπήρχε ούτε ένας εκπρόσωπος των Ελλήνων φοιτητών, αν αυτό σας λέει κάτι);
Στη βάση ιεράρχησης των αναγκών του κράτους, πρέπει να αντιστοιχηθεί και η οικονομική διαχείριση. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα που αποτελούν σπατάλη δημοσίου χρήματος, όλοι έχουμε τέτοια στο μυαλό μας. Η παιδεία είναι ο τομέας που πρέπει να γίνει "επένδυση χρήματος".
Μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλο μας, πετρέλαιο, ορυκτούς πόρους, βιομηχανία, κάμπους για καλλιέργεια κλπ δεν έχουμε. Αυτό που μπορούμε να στηριχθούμε είναι οι υπηρεσίες τουρισμός, παιδεία, έρευνα, υγεία.
Τα οποία προέρχονται από την ίδια την παιδεία στο ανώτερο επίπεδο της.
Μέχρι σήμερα, την τριτοβάθμια παιδεία την έχει μονοπωλήσει το δημόσιο, με τα αρνητικά του και τα θετικά του. Το κύριο θετικό είναι η δυνατότητα πρόσβασης σε όλους.
Τα αρνητικά είναι όλα αυτά που ταυτίζονται με τη μονιμότητα, τον ωχαδερφισμό, την έλλειψη ελεγκτικών μηχανισμών. Σε αυτό το σημείο, διάφοροι συνομιλητές θα δυσανασχετήσουν, αλλά πιστεύω ακράδαντα ότι πρέπει να υπάρξει έλεγχος σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Η παιδεία είναι αγαθό που προσφέρεται και δε θα πρέπει να το χρησιμοποιεί ο οποιοσδήποτε για προσωπική του προβολή ή για ιδίους σκοπούς. Ο δάσκαλος της οποιασδήποτε βαθμίδας παραμένει δάσκαλος.Τσιφλίκια στην παιδεία δεν πρέπει να αποδεχόμαστε.
Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι πως το απαραίτητο, γενναίο βήμα είναι
η αναδιάρθρωση της παιδείας από το δημοτικό μέχρι και το λύκειο με προκαθορισμένους στόχους, ισχυροποίηση του δημόσιου πανεπιστημίου με τους τρόπους που ζητάει η σύνοδος των πρυτάνεων και η ΠΟΣΔΕΠ, οι φοιτητές, το υπουργείο, ο κυρ Μήτσος ο περιπτεράς που έχει κάνει το σκατό του παξιμάδι για να σπουδάσει τα παιδιά του, εσύ κι εγώ...
Αυτά που έχουν ακουσθεί μέχρι σήμερα για εμένα τουλάχιστον, αποτελούν βεβιασμένες κινήσεις που δε στηρίζονται σε κανένα προγραμματισμό, που δεν έχουν στόχο, δεν εξυπηρετούν την παιδεία, δε βοηθούν την κοινωνία σε κανέναν της τομέα και δεν αποσκοπούν γενικότερα σε τίποτα."
Υ.Γ. Το παραπάνω κείμενο δεν είναι γραμμένο από εμένα, αλλά από έναν πολύ αξιόλογο και καταρτισμένο γνωστό μου, γνωστός με το ψευδώνυμο insomniaK, του οποίου συμμερίζομαι πλήρως τις απόψεις γι'αυτό και είχα ανάγκη να το δημοσιεύσω.
-Θωμάς